Dân trí “HACINCO bản chất không phải là đơn vị Nhà nước nữa. Phải công nhận HACINCO là công ti cổ hủ phần để đảm bảo lợi quyền của người công phu và các nhà đầu tư hợp lí, gấp rút hoàn thành các hồ sơ để xong xuôi cổ phần hóa HACINCO”, luật sư Phan Thị Lam Hồng - Giám đốc Công ti luật TNHH Đông Thủ đô đánh giá.
>> Vụ cổ lỗ phần hoá “vịt trời” tại HACINCO: Sở Tài chính TP Thủ đô không thể trốn bổn phận!
>> UBND TP Hà Nội “thúc” Sở Vốn đầu tư giải quyết ngay vụ cổ hủ phần hoá “vịt trời” tại HACINCO
>> Vụ cổ phần hóa “vịt trời” tại HACINCO: Những con số biết khiêu vũ múa?
Như thông tin trong loạt bài điều tra báo Dân trí đăng chuyên chở, Quyết định số 7252/QĐ-UB của UBND TP Hà Nội cho phép HACINCO cổ phần hóa được ban hành trong khoảng ngày 29/10/2004; Quyết định số 6680/QĐ-UB phê phê duyệt giá trị đơn vị và cách thức cũ kĩ phần hóa HACINCO được ban hành từ 29/9/2005; đến ngày 25/10/2005, 23 chủ đầu tư đã sắm cổ lỗ phần của HACINCO trong phiên đầu giá được tổ chức công khai tại Trung tâm giao dịch chứng khoán Hà Nội. Nhưng đến nay HACINCO vẫn chưa được chính thức hoạt động với tư cách là một công ty cũ kĩ phần, vấn đề này đã gây tác động hiểm nguy tới quyền - ích lợi hợp pháp của các nhà đầu tư cũng như của người công trạng đã tậu cũ kĩ phần tại HACINCO hơn mười năm qua.
Phải thừa nhận HACINCO là công ty cũ rích phần để đảm bảo lợi quyền của người công sức và các nhà đầu tư hợp lí, lập cập hoàn thành các hồ sơ để kết thúc cổ phần hóa HACINCO.
Luật sư Phan Thị Lam Hồng đánh giá: Bây chừ, HACINCO bản chất là Công ti cũ kĩ phần nhưng lại hoạt động dưới chế độ là Đơn vị Nhà nước, vì những lý do sau:
Thứ nhất, HACINCO thực chất không phải là công ty Nhà nước.
Một là, đối chiếu với các luật pháp của pháp luật về đơn vị Nhà nước xuyên suốt qua các thời kỳ, có thể thấy kể từ thời điểm chào bán thành công cũ rích phần ra đại chúng, HACINCO đã không còn là công ty nhà nước bởi không đủ tỷ trọng vốn góp theo đúng quy định luật pháp
Căn cứ theo luật pháp tại Luật Công ty Nhà nước năm 2003 thì: “Đơn vị Nhà nước là doanh nghiệp kinh tế do Nhà nước chiếm hữu cục bộ vốn yếu tố lệ hoặc có cổ hủ phần, vốn góp chi phối, được công ty dưới cách thức công ty nhà nước, công ti cổ hủ phần, tổ chức kinh doanh nghĩa vụ hữu hạn” (Điều 1) và: “Tổ chức có cổ lỗ phần, vốn góp chi phối của Nhà nước là doanh nghiệp mà cũ kĩ phần hoặc vốn góp của Nhà nước chiếm đoạt trên 50% vốn điều lệ, Nhà nước giữ quyền chi phối đối với đơn vị đó” (Khoản 5 Điều 3)
Yếu tố này cũng được chắc chắn rõ trong Luật Doanh nghiệp năm 2005: “Tổ chức nhà nước là đơn vị trong đó Nhà nước sở hữu trên 50% vốn yếu tố lệ” (khoản 22 Vấn đề 4) và tới nay theo Luật tổ chức năm 2014 thì tỷ lệ chiếm hữu vốn của Nhà nước trong tổ chức phải là 100% vốn vấn đề lệ thì mới được gọi doanh nghiệp Nhà nước (theo khoản 8 Điều 3).
Trở lại thời gian năm 2005, sau khi bán cổ phần hợp lí ra dân chúng, tỷ trọng vốn góp của nhà nước đã được điều chỉnh theo Quyết định số 7867/QĐ-UB ngày 30/11/2005 chỉ còn chiếm giữ 9,11% vốn nhân tố lệ (người công phu chiếm đoạt 11,18%; chủ đầu tư chiếm giữ 79,71% vốn điều lệ của HACINCO). Rõ ràng với tỷ trọng vốn góp này thì HACINCO không còn là công ty Nhà nước nữa.
Ngoài ra đó, ngoài việc Quyết định số 1886/QĐ-UBND ngày 22/4/2010 của UBND TP Thủ đô về việc nhân tố chỉnh tăng tỷ lệ vốn góp của nhà nước là một quyết định không hợp pháp, đi ngược với chủ trương của Chính phủ, chế độ, quy định về cổ phần hóa của Đảng và Nhà nước ta, thì tỷ lệ vốn nhân tố lệ mà Nhà nước sở hữu theo Quyết định trái pháp luật này chỉ chiếm hữu 49,6% vốn điều lệ, cũng chưa đủ để được coi là chi phối theo Luật doanh nghiệp nhà nước năm 2003, chưa đạt trên 50% vốn yếu tố lệ theo Luật đơn vị năm 2005, và càng chẳng thể được coi là đã nắm giữ cục bộ 100% vốn yếu tố lệ theo Luật doanh nghiệp năm 2014. Do đó, cổ lỗ phần của HACINCO từ khi được người lao động và các nhà đầu tư mua một bí quyết hợp pháp tham gia năm 2005 đã choán đến trên 90% vốn điều lệ nên về thực chất, HACINCO không thể được coi là một đơn vị Nhà nước nữa.
Nhị là, trên thực tế vốn Nhà nước tại HACINCO thời điểm năm 2005 là con số âm, Nhà nước mất hoàn toàn vốn tại tổ chức này.
Theo công văn số 5494/UB-TP ngày 24/11/2006 của UBND TP Thủ đô thì kể từ thời gian ban hành Quyết định số 6680/QĐ-UB ngày 29/9/2005 phê duyệt y trị giá tổ chức và phương thức cổ phần hóa, hoạt động sản xuất kinh doanh tại HACINCO liên tục thua lỗ với số tiền lên đến 7.400 triệu tiền việt, vượt quá số vốn Nhà nước hiện có tại HACINCO (7.189 triệu tiền việt). Cho đến năm 2006, theo tin tức của Sở Vốn đầu tư hiểu và thông báo thì tình hình nguồn vốn của HACINCO vẫn vô cùng gian nan, kết quả sản xuất sản phẩm vẫn tiếp tục thua lỗ dẫn đến mất hết vốn nhà nước tại công ty này.
Quyết định cổ phần hoá HACINCO đã được ký cách đây hơn 10 năm.
Có thể thấy, vốn Nhà nước tại HACINCO từ khi có Quyết định chuẩn y cổ lỗ phần hóa thực tiễn chỉ chiếm đoạt 9,11% vốn vấn đề lệ của công ty, sau đó tiếp tục giảm xuống trong thời điểm tiếp theo cho tới khi mất hết vốn Nhà nước, và ở thời điểm năm 2005 đã âm đến 756 triệu tiền việt. Khởi thủy là do tình hình kinh doanh của HACICNCO trong thời điểm này bị liên tục thua lỗ. Chính vì vốn Nhà nước không còn nên ngay tại thời điểm năm 2005, HACINCO đã dùng toàn bộ số tiền trên 23 tỷ của người công lao và của các chủ đầu tư sắm cổ phần hợp pháp tại phiên đấu giá cổ lỗ phần hoá HACINCO để sản xuất, buôn bán trong suốt hơn một thập kỷ qua, trong khoảng đó giúp công ty đứng vững và phát triển, tạo nên những giá trị lợi nhuận to lớn và nhãn hàng lớn mạnh cho HACINCO hiện giờ.
Trong khoảng những căn cứ trên đây có thể khẳng định rằng: cũ kĩ phần của HACINCO trong khoảng khi được người công sức và nhà đầu tư tìm một cách thức hợp lí đã chiếm hữu trên 90% vốn nhân tố lệ của doanh nghiệp, thì về thực chất HACINCO không thể coi là một doanh nghiệp Nhà nước được nữa.
Thứ nhì, mặc dầu chưa mang tên chính thức là Công ti cũ rích phần HACINCO, nhưng thực chất HACINCO đang hoạt động như một tổ chức kinh doanh cổ lỗ phần, bởi các yếu tố sau:
Một là, duyệt việc dùng tiền mua cũ kĩ phần hợp lí của người công huân và các chủ đầu tư vào hoạt động trực tiếp sản xuất kinh doanh của chính mình trong suốt hơn một thập kỷ qua, HACINCO đã công nhận tư cách cổ lỗ đông của họ trong công ti cũ rích phần.
Theo giấy má vụ việc thì thấy rõ các chủ đầu tư đã mua cổ phần của HACINCO là những chủ đầu tư hợp pháp, thuộc đối tượng và nhân tố kiện được tậu cổ phần theo quy định tại Yếu tố 4 Nghị định 187/2004 và Yếu tố 7 Quy chế giễu đấu giá. Là những người đã quyết định đầu cơ tham gia HACINCO, họ đã tuân hành nghiêm trang các qui định tại Vấn đề 8, Nhân tố 9, Điều 15 Quy chế giễu đấu giá, bắt đầu tìm cổ lỗ phần theo đúng lớp lang, giấy tờ từ việc chứng nhận tham gia cho đến việc đặt chỗ, nộp phiếu tham dự đấu giá và thanh toán sắm cổ hủ phần (vấn đề này được khẳng định tại Công văn số 368/TTGDHN-BĐG ngày 09/4/2007 của Trung tâm giao dịch chứng khoán Thủ đô đã xác thực danh sách 23 chủ đầu tư tìm cổ hủ phần của HACINCO là hợp pháp).
Như vậy cho đến thời điểm thanh toán xong tiền mua cổ hủ phần, các nhà đầu tư đã chính thức thực hiện xong bổn phận của chính mình và bắt đầu thừa hưởng các lợi quyền hợp lí của những cũ kĩ đông trong đơn vị được cổ lỗ phần hoá. Vì vậy, HACINCO phải đảm bảo lợi quyền chính đáng của chủ đầu tư bằng phương pháp công nhận trọn vẹn các quyền của cổ đông công ty cổ lỗ phần và mau lẹ hoàn tất kết thúc điểm thứ tự cũ rích phần hóa tại HACINCO.
Ngoài ra đó, số tiền hơn 23 tỷ đồng mà người công lao và các chủ đầu tư đã tậu cổ lỗ phần của HACINCO (bao gồm: vốn cũ kĩ đông tìm theo giá ưu đãi là 1.889.790.000 đồng và vốn cổ lỗ đông sắm đấu giá trên sàn phân phối là 21.884.770.000 đồng) tham gia thời gian năm 2005 đã được chính HACINCO rút ngay về dùng trong suốt hơn mười năm qua. Phải chăng qua việc sử dụng số tiền này vào hoạt động thực hiện thao tác kinh doanh của bản thân mình, HACINCO đã gián tiếp công nhận nhân cách cũ kĩ đông của các nhà đầu tư, cũng như đã chính thức mặc nhiên hoạt động theo mô hình của công ti cổ phần, bởi chỉ khi đã trở thành công ty cổ phần thì HACINCO mới được “chủ động dùng tổng thể tài sản, tiền vốn đã cổ phần hóa để công ty làm hàng hóa…” (khoản 2 Vấn đề 8 Nghị định 187/2004/NĐ-CP)
Hai là, việc HACINCO chính thức chuyển chiến thắng ty cổ phần chỉ còn là điều thời điểm.
Thực hiện chủ trương cũ rích phần hóa các doanh nghiệp Nhà nước để: “biến đổi những công ty nhà nước mà Nhà nước không cần giữ 100% vốn sang loại hình công ty có phổ biến chủ sở hữu; vận động vốn của tư nhân, các công ty kinh tế, doanh nghiệp thị trấn hội trong nước và ngoài nước để tăng điều kiện tài chính, đổi mới kĩ nghệ, thay đổi phương án quản lý nhằm nâng cao hiệu quả và sức khó khăn của nền kinh tế”, ngày 20/10/2004 Tổng tổ chức kinh doanh đầu tư phát hành nhà Thủ đô (HADICO) đã có công văn số 1786/BĐM-TCT bắt buộc cho cổ phần hóa HACINCO.
Theo quy định tại Vấn đề 2 Nghị định 187/2004/NĐ-CP về việc chuyển doanh nghiệp Nhà nước chiến thắng ty cổ phần thì HACINCO đáp ứng toàn diện các yếu tố kiện để cổ lỗ phần hóa, bởi vậy UBND TP Thủ đô đã ban hành Quyết định 7252/QĐ-UB ngày 29/10/2004 cho phép HACINCO khai triển cổ lỗ phần hóa. Ngày 05/5/2005, Thủ tướng Chính phủ phê ưng chuẩn chủ trương cổ lỗ phần hóa tại Hacinco với mục tiêu: “Nhà nước giữ cổ hủ phần ở mức thấp hoặc không giữ cũ kĩ phần” (điểm b, khoản 2, Chương I, Phân A, Phụ lục ban hành kèm theo Quyết định số 94/2005/QĐ-TTg).
23 chủ đầu tư đã trả tiền hơn 21 tỷ đồng cho một công ty thuộc điều hành của UBND TP Thủ đô nhưng suốt 10 năm đã bị "ém nhẹm nhẹm" trái luật pháp.
Theo pháp luật tại Nghị định số 187/2004/NĐ-CP và Khoản 1 Mục VIII Thông tư 126/2004 ngày 24/12/2004, thì việc tiến hành cổ hủ phần hóa bao gồm cách thức cơ bản sau:
“Bước 1: Xây dựng cách thức
a. Kiến tạo Ban chỉ đạo cũ rích phần hóa và tổ giúp việc ban chỉ đạo.
b. Chuẩn bị các giấy má tài liệu
c. Xử lý những trở ngại về tài chính và công ty xác định trị giá đơn vị
d. Hoàn thành phương thức cổ phần hóa
Bước 2: Công ty bán cổ hủ phần
a. Bán cổ phần
b. Vấn đề chỉnh phương án cũ rích phần hóa
Bước 3: Hoàn tất việc chuyển đơn vị thành công ty cũ rích phần
a. Tổ chức đại hội đồng cổ lỗ đông và đạt yêu cầu buôn bán
b. Tổ chức bàn giao giữa tổ chức và tổ chức kinh doanh cổ hủ phần
Quy trình công tác trên phải hoàn thành trong thời điểm tối đa 9 tháng. Trường phù hợp vượt quá thời gian này, tập đoàn quyết định cổ hủ phần hóa chịu bổn phận về mọi chi phí phát sinh thêm”
Đối chiếu với thủ tục cổ lỗ phần hóa của HACINCO, có thể thấy rằng: người công tích và chủ đầu tư đã bỏ ra hơn 01 thập kỷ để ngóng trông dần dần cũ kĩ phần hóa tưởng mức độ như đã chấm dứt chỉ trong vòng chín 04 tuần theo luật định. Đây là một vấn đề bất có lí bởi sau khi được phép triển khai cổ hủ phần hóa, được phê phê duyệt giá trị doanh nghiệp và phương thức cũ kĩ phần hóa, ngày 25/10/2005, Trọng điểm đàm phán chứng khoán Thủ đô đã công ty phiên đấu giá cổ hủ phần của HACINCO. Căn cứ Lên tiếng tổng thích hợp kết quả bán đấu giá cổ lỗ phần, ngày 28/11/2005 Sở Vốn đầu tư Hà Nội có công văn số 4131/STC/TCDN-P2 yêu cầu UBND TP để ý nhân tố chỉnh giảm vốn điều lệ tương ứng mệnh giá cũ rích phần không bán được là: 2.834.400.000 đồng. Ngày 30/11/2005 UBND thành phố Thủ đô có Quyết định số 7867/QĐ-UB nhân tố chỉnh vốn điều lệ và cơ cấu vốn nhân tố lệ của HACINCO. Ngay sau đó, HACINCO đã đơn vị họp Đại hội cổ hủ đông, bầu ra Hội đồng quản trị, chỉ còn chờ quyết định của UBND thị trấn Thủ đô nữa là sẽ hoàn thành giai đoạn cũ kĩ phần hóa. Tuy nhiên, do có vài sai phép như: chuyển nợ thành vốn góp sai pháp luật; tính trùng số năm công việc của người công trạng... (theo Công văn số 4143/UBND-CN ngày 31/7/2007 của UBND TP Hà Nội gửi Thủ tướng Chính phủ), nên việc cổ phần hoá tổ chức kinh doanh HACINCO đã bị dừng lại.
Và dù giai đoạn cũ kĩ phần hóa tại HACINCO đã đi tới bước cuối cùng, dù thời điểm tối đa chỉ có chín tháng để hoàn thành trật tự cổ hủ phần hóa, thì con số chín tháng ấy nay cũng đã trở nên quá nhỏ bé so với hơn một thập kỷ người công huân và các nhà đầu tư phải long đong đi đuổi vịt trời. Có thể thấy, về mặt chủ trương của Đảng và Nhà nước ta, HACINCO sẽ được chuyển thắng lợi ty cổ lỗ phần, điều chỉ còn là thời gian để các cá nhân, doanh nghiệp, công ty có thẩm quyền kiểm điểm, rút trải nghiệm một phương pháp nghiêm trang về những sai phạm của bản thân và đưa ra được quyết định hợp tình, hợp lý để HACINCO chính thức chuyển thành công ty cổ hủ phần nhằm bảo đảm quyền - lợi ích hợp pháp cho người công huân, các nhà đầu tư và Nhà nước ta. Nên chăng, HACINCO trước mắt cần được điều hành, công ty và hoạt động dưới cách thức công ty cũ rích phần, tôn trọng phần vốn góp hợp pháp của người công phu và các chủ đầu tư để họ có thể chấp hành quyền làm chủ, được tham gia điều hành, điều hành đơn vị, được chia lợi tức theo đúng luật pháp pháp luật về công ti cổ lỗ phần?
Trong khoảng những căn cứ nêu trên, có thể chắc chắn: HACINCO đang sống sót với thực chất là công ti cổ hủ phần nhưng lại hoạt động dưới hình thức là đơn vị nhà nước, đúng như kiểu “hồn Trương Ba, da hàng giết mổ”. Chính sự nửa vời này có thể đã tạo nhân tố kiện để lợi ích lực lượng, lợi ích toàn thể từ chối công nhận tư cách cũ rích đông của người công tích và các nhà đầu tư hợp lí, khiến cho họ phải lận đận, mỏi mòn chờ đợi suốt hơn một thập kỷ qua. Các quyền lợi của họ về điều hành, quản lý công ty, quyền hưởng lợi tức và các rủi ro, thiệt thòi về lãi suất, tỷ giá, đổi mới chính sách... cần phải được xem xét và đảm bảo theo đúng pháp luật pháp luật, trong khoảng đó UBND TP Hà Nội có thể đưa ra phương án xử lý tối ưu nhất, hợp pháp nhất để lập cập hoàn tất công đoạn cũ rích phần hóa.
song song cũng cần tiến hành kiểm điểm, làm cho rõ bổn phận của những tư nhân, tổ chức, đơn vị có can dự nhằm thực hiện trang nghiêm chính sách, qui định về cổ hủ phần hóa, bảo đảm lợi quyền hợp lí của người công tích và nhà đầu tư, không “tạo hình ảnh xấu cho chủ đầu tư khi thi hành chủ trương cũ rích phần hóa tổ chức nhà nước” (Công văn số 689/TTg-ĐMDN ngày 07/05/2009 của Thủ tướng Chính phủ).
Dân trí sẽ tiếp diễn tin tức đến bạn đọc những cốt truyện tiếp theo của vụ việc.
Anh Thế (thực hiện)
Xem tại: máy bơm đẩy cao
0 nhận xét: