'Pháp luật về xe chính chủ sai luật, không khả thi' - VnExpress

Đại biểu Quốc hội Lê Thị Nga. Ảnh: Nguyễn Hưng.

- Phổ thông ý kiến nghĩ là, quy định về xử phạt hành vi không chuyển quyền sở hữu phương tiện, nhất là Nghị định 71/CP đã trái thẩm quyền hoặc vi hiến khi ngăn cản quyền chiếm hữu tài sản của công dân. Bà nhận định như thế nào?

- Việc xử phạt chủ phương tiện (xế hộp, xe máy...) không chuyển quyền sở hữu chẳng phải là điều mới mà đã được quy định trong các nghị định xử phạt hành chính về liên lạc tuyến phố bộ như: Nghị định 15/2003, Nghị định 152/2005, Nghị định 146/2007, Nghị định 34/2010 và mới nhất là Nghị định 71/2012.

Về hành vi vi phạm, đối tượng bị phạt, thẩm quyền xử phạt, Nghị định 71 không có gì đổi mới so với các nghị định cũ. Thay đổi lớn nhất là tăng mức phạt ôtô trong khoảng 1 - 2 triệu tiền việt lên 6 - 10 triệu tiền việt, xe máy trong khoảng 50.000 - 100.000 đồng lên 800.000 đồng - 1,2 triệu đồng.

- Tại sao một luật pháp được Chính phủ đưa ra từ năm 2003 mà nay lại bị dư luận bức xúc như vậy?

- Tin tức về kết quả cuộc họp giữa Bộ Tư pháp và Bộ Công an ngày 19/11 mới đây vẫn khẳng định, các pháp luật này là đúng pháp luật.

Luật Ban hành văn bạn dạng quy phạm pháp luật đã đưa ra một trật tự khá ngặt nghèo tại chương 5 để bảo đảm các nghị định có chất lượng cao, đích thực là sản phẩm trí óc của đồng đội Chính phủ. Trong đó, khâu đánh giá của Bộ Tư pháp có thể coi là người gác cổng của Chính phủ đối với việc ban hành các văn phiên bản quy phạm pháp luật. Dĩ nhiên, phân tích kỹ về mặt pháp lý, có thể thấy Nghị định 71/CP đã không đảm bảo được đòi hỏi của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật về tính khả thi trong nội dung phạt hành chính hành vi không chuyển quyền sở hữu.

"Mức phạt quá cao đã khiến cho đa dạng người địa phương có bức xúc cực cam đoan với chế độ của Nhà nước và người trực tiếp thực thi hoặc sắm cách thức chống đối, lách luật". Ảnh minh họa: Bá Đô

- Vậy, Nghị định này không bảo đảm yêu cầu ở điểm nào?

- Thứ nhất, việc giao CSGT có thẩm quyền xử phạt là không đáp ứng được đòi hỏi bảo đảm "sự thích hợp giữa pháp luật dự thảo với điều kiện chấp hành". Các nghị định trên đều giao CSGT có thẩm quyền xử phạt hành vi không chuyển quyền chiếm hữu phương tiện liên lạc.

Muốn phạt được thì trong hàng triệu trường hợp vi phạm giao thông, CSGT phải xác định người nào là người chủ thực sự của dụng cụ chưa chuyển quyền. Việc giao CSGT nhiệm vụ "tầm nã sắm" chủ xe phê chuẩn việc giữ người điều khiển vi phạm vừa không đúng với tác dụng là hàng ngũ tuần tra, kiểm soát nhằm đảm bảo đơn côi tự an toàn liên lạc vừa không khả thi.

Thứ hai, không thể yêu cầu công dân khi dùng phương tiện liên lạc phải mang theo giấy tờ chứng minh việc mình mượn, thuê công cụ đó vì không hợp pháp và không thích hợp với tập quán, văn hóa xử sự của người Việt.

Thứ ba, quyền chiếm hữu của chủ dụng cụ liên lạc có thể bị vấn đề chỉnh bởi Luật Dân sự và Luật Hành chính. Dưới góc độ dân sự, bổn phận chứng minh thuộc về đương sự và sự kiện pháp lý hình thành trách nhiệm chứng minh là khi có tranh chấp quyền chiếm hữu. Còn dưới góc độ hành chính, ví như xử phạt hành chính vì nguyên nhân không chuyển quyền thì bổn phận chứng minh thuộc người có thẩm quyền xử phạt.

Như vậy, việc bắt công dân chứng minh chiếc xe đang đi là mượn hay sắm nhưng chưa khiến cho thủ tục tham gia thời điểm họ vi phạm luật về giao thông nhằm khiến căn cứ xử phạt vi phạm hành chính là không đúng quy định.

- Bà nhìn nhận thế nào về mức phạt xe không “chính chủ” theo Nghị định 71/CP?

- Số tiền 1,2 triệu đồng một xe máy, đối với người khá giả là không lớn nhưng đối với người có điều kiện kinh tế eo hẹp, người dân vùng quê, học sinh... là không nhỏ nhắn; còn 10 triệu đồng một xế hộp thì kể cả người khá giả cũng là yếu tố. Mức phạt quá cao khiến cho rộng rãi cư dân có bức xúc cực đoan với chính sách của Nhà nước và người trực tiếp thực thi hoặc mua phương pháp lách luật, trong đó không đào thải việc thông thường chi cho CSGT.

Bà Lê Thị Nga nghĩ rằng, phương thức do một số chuyên gia của Bộ Tư pháp và Bộ Công an đưa ra là tạm thời hoãn thực hiện việc xử phạt chủ phương tiện giao thông không chuyển quyền chiếm hữu là giải pháp “hoãn binh” chứ ko phải là sự thừa nhận tính thiếu khả thi của Nghị định 71/CP. "Chính phủ cần sớm xem lại Nghị định 71/CP. Ủy ban Pháp luật, Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội nên phối hợp giám sát và doanh nghiệp một phiên giải trình về việc tuân hành các qui định của Luật Ban hành văn phiên bản quy phạm quy định trong việc ban hành nghị định trên", bà Nga kiến nghị.

Theo Người Công trạng

Có thể bạn quan tâm: máy bơm hóa chất

Chia Sẻ